Ата жонундо

Бул баракчада ата жонундо макалдар топтолду.

1. Агасы минген атты — иниси минет, атасы салган кушту — баласы салат.
2. Агасын чапса балаңыз, атасын урам дегени.
3. Ай тегерек, сабы жок, атакемдин табы жок.
4. Ак калпактуу көрүнсө, атакем менин дебейминби.
5. Аксабаса ат кадыры билинбейт, ата өлбөсө аксакал кадыры билинбейт
6. Ак — Кайдын башы жошо бол, атаң өлүп калыптыр, эмне болсоң ошо бол.
7. Акылсыз — атасын акмалайт.
8. Акылы жетсе, атаны уул билет.
9. Алганың көөнүн кирдетпе, «атаң» деп бизди тилдетпе.
10. Алдыңа аш келсе, атаңдын кунунан кеч.
11. Алты күн ачка калсаң да атаңды сыйла!
12. Алтымыш күн атан болуп жүргөнчө, алты күн буура болуп зиркилде.
13. Алтымышка чыккан атаңды алыс жолго жибербе.
14. Алтымышка чыккан атаңды алыс жолго жибербе.
15. Аңкоо бала атасына асылат, аңкоо кыз энесин коркутат.
16. Атадан алтоо туулса, сыйлашпаса жат болот.
17. Ата — аска тоо, Эне — оргуган булак, бала — экөөнө тең шам чырак.
18. Ата — бала урушат, ага — ини жулушат.
19. Ата — мекен, эне —нур.
20. Ата арбагы ыйык.
21. Ата баласы — тон жакасы.
22. Ата баласы болбосоң болбо, эл баласы бол.
23. Ата болдум деп мактанба, адам болдум деп мактан.
24. Ата болсоң акылдуу бол, эне болсоң мээримдүү бол.
25. Ата болуш — ардак, эне болуш — сыймык.
26. Ата даңкы, эне баркы — балага дем.
27. Ата данкы менен кыз өтөт, мата даңкы менен бөз өтөт.
28. Ата жакшы — уул жакшы, эне жакшы — кыз жакшы.
29. Ата өлүп бала калса тилегине жеткени, бала өлүп ата калса арманы ичте кеткени.
30. Атам өлсө өлсүн, атамды көргөн өлбөсүн, энем өлсө өлсүн, энемди көргөн өлбөсүн.
31. Ата каргышы — ок, эне каргышы — бок.
32. Ата каргышына учураган перзент оңолбойт.
33. Ата каргышына учураган перзент оңолбойт.
34. Ата кебин эшиткен уул адеп тутат.
35. Ата көргөн — ок бычат, эне көргөн — тон бычат.
36. Ата көргөн ат берет, эне көргөн тон берет.
37. Ата көргөн ок жонор, эне көргөн тон бычар.
38. Ата конушу ардак, ата салты — сыймык.
39. Ата намысын арсыз уул кетирет.
40. Ата сөзү — акыл, ага сөзү — асыл.
41. Ата сөзү — алтын, көңүл коюп уксаң.
42. Ата сөзүн укпасаң, ажырайсың журтуңан.
43. Ата сөзү уулга эм.
44. Ата сыйлаган абийир табат.
45. Ата уулду билет, ат ээсин билет.
46. Ата уулу айтканынан кайтпайт, жоомарт бергенин айтпайт.
47. Ата, башты алып мага бере коюп, жамбашты өзүң албайсыңбы — дептир.
48. Ата — балага сынчы.
49. Атага (же энеге) баланын алалыгы жок.
50. Атага окшоп уул туулбас, энеге окшоп кыз туулбас.
51. Атадан алтоо болсо да, ар жалгыздык башыңда.
52. Атадан алтоо туулса, ар жалгыздык башта бар.
53. Атадан жакшы туулса эшиктен төргө сүйрөөр, жаман туулса төрдөн көргө сүйрөөр.
54. Атадан калган мал барбы, аяна турган жан барбы.
55. Атадан таяк жеген балдар жакшы, энеден тил укпаган кыздар жакшы.
56. Атадан уул туулса — ийги, ата жолун кууса—ийги.
57. Атаң алтымышка чыкканда алдап — соолап күчүн ал.
58. Атаң барда эл тааны, атың барда жер тааны.
59. Атаң жоо чапса кошо чап.
60. Атаң өлсө, тайлак бар, кому жерде калган жок.
61. Атаң карыса кул кылба, энең карыса күң кылба.
62. Атаң кимди алса энең ошол, агаң кимди алса жеңең ошол.
63. Атаң конгон конушка сен да бир күн конорсун, мактанбагын уулум ай, сен да мендей болорсуң.
64. Атаң мурап болбосун, эгиниң суунун башында болсун.
65. Атаң мурап болгуча: жериң суулуу болсун.
66. Атан төө мас болсо, тайлак төө менен дос болот.
67. Атаң этин оордобойт, султан сөөгүн кордобойт.
68. Атаңа көрсөткөндү балаңдан көрөсүң.
69. Атаңа эмне кылсаң, балаңдан ошону көрөсүң.
70. Атаңдан акча алсаң да санап ал. Ачка болсоң да азанчыдан үмүт этпе.
71. Атаңды дегендин тилеги катат, айланайын дегендин тилеги ашат.
72. Атаңды өлтүргөнгө — энеңди алып бер.
73. Атаңды көргөндөн акыл сура, энеңди көргөндөн тон сура.
74. Аталар сөзү — акылдын көзү.
75. Аталардын иши балдарга үлгү.
76. Аталаштан алтоо болгончо, энелештен экөө бол.
77. Аталаштан алтоо болгончо, энелештен экөө бол.
78. Аталуу бала арсыз жетим, энелүү жетим эрке жетим.
79. Аталуу бала кулак жейт, жетим бала туяк жейт.
80. Аталуу жетим — арсыз жетим, энелүү жетим — эрке жетим.
81. Аталуу уул — кожолуу кул.
82. Аталуу уул кулак жейт, жетим бала туяк жейт.
83. Атам, энем бар болсун, оозу мурду жок болсун.
84. Атамды ажыга жиберип айныттык.
85. Атамдын өлөөрүн билсем, бир табак кебекке сатпайт белем.
86. Атамдын тапканы энемдин баракелдесине да жарабаптыр.
87. Атаны сыйлаган абийир табат, энени сыйлаган элге жагат.
88. Атанын баласы азаарында бакшы болот.
89. Атанын баркын көзү барда билбейт, балалуу болгондо билет.
90. Атанын жаман көргөн уулу түк күттү.
91. Атанын кадырын билбеген баланын башы кор болот.
92. Атанын каргышы — атылган ок.
93. Атанын каргышы балага ок, өрттөп ийчү чок.
94. Атанын кеби — балага, аганын кеби — иниге.
95. Атанын көөнү балада, баланын көөнү талаада.
96. Атанын мээри түшкөнгө адамдын каары түшөт.
97. Атанын салган жолу бар, эненин бычкан тону бар.
98. Атанын сыймыгын арсыз уул кетирет.
99. Атанын тилдегени — баласын бил дегени.
100. Атанын уулу болуш — урмат, элдин уулу болуш — кымбат.
101. Атасы балам десе, баласы балам дейт.
102. Атасы башка менен коён уулаба.
103. Атасы башка, аты кашка.
104. Атасы болушчаактын — уулу урушчаак.
105. Атасы жиндинин — бири жинди, энеси жиндинин — баары жинди.
106. Атасы өлгөн киши уктаса да, ачка киши уктабайт.
107. Атасы көргөндү уулу көрөт, энеси көрбөгөндү кызы көрөт.
108. Атасы топко кирбеген сөзгө кулак салбайт.
109. Атасыз уул (бала) жетесиз, энесиз кыз никесиз.
110. Атасына баласы аш ичкенди (аял алганды) үйрөтөт.
111. Атасынан баласы ашып түшпөсө, акыр заман болот.
112. Ата — эне берген тарбиядан турмуш өзү берген тарбия он эсе артык.
113. Ата — эне кара мүртөз болсо, өз баласын каргайт, кан кара мүртөз болсо, өз башын өзү жалмайт.
114. Ата —энеге баланын алалыгы жок.
115. Ата — эненди сыйласаң өз балаңдан жакшылык көрөсүң.
116. Ата —энеңди сыйласаң, өз балаңдан опаа (жакшылык) көрөсүң.
117. Ата —эненин кадырын билген уул эл багар.
118. Ата —энеси жоктун эли бар, эли жоктун өлүмү бар.
119. Ата — энесине акаарат кылганды ташбараң кылат, шарият деп законун табат.
120. Атың барда желип жүрүп жер тааны; атаң барда берип жүрүп эл (же дос) тааны.
121. Атың барда жол тааны, атаң барда дос тааны.
122. Бала жакшысы атанын даңкы, кыз жакшысы эненин даңкы.
123. «Балам бар» деп мактанба, топто бирөө жок болсо, «атам бар» деп мактанба, атаң санда жок болсо.
124. Баланын тили «апа» деп чыкса да, атанын тарбиясын алат.
125. Баласы баатырдын, атасы ардактуу.
126. Бекердин атасы өлүптүр.
127. Билген жолуңду атаңа бербе.
128. Бир акмак атасы өлгөндө көбөт, бир акмак катын алганда көбөт.
129. Бир ата он баланы багаар, он бала бир атаны талаар.
130. Бир ата отуз уулду багат, отуз уул бир атаны багалбайт.
131. Бузулаар үйдөн ырк кетет, атасынан адилдик кетет.
132. Жакшы ата — жаман уулга кырк жыл азык.
133. Жакшы ата алысты жакын кылат.
134. Жакшы атанын кашыктап жыйнаганын жаман уул чөмүчтөп чачат.
135. Жакшы ата кашыктап жыйнаганын, жаман уул чеңгелдеп чачат.
136. Жакшы уул атадан, жаман уул батадан.
137. Жакшыга бир ата, жаманга да бир ата.
138. Жаман да болсо атабыз, жакшыны кайдан табабыз.
139. Жаман уул — атага кул.
140. Күмүш үйлүү кыз чөп алачыктагы атасынан үмүт кылат.
141. Атасы топко кирбеген, сөздүн баркын билеби.
142. Теңир кошкон теңтуш болот, ата тапкан кайын болот.
143. Кыз энеден үлгү албаса чоркок болот, уул атадан үлгү албаса коркок болот.
144. Малга — ээ, балага — ата керек.
145. Мата даңкы менен бөз өтөт, ата даңкы менен кыз өтөт.
146. Өзү болбос жигиттин атасын сурап нетесиң.
147. Өзүң көргөн жолду атаңа да бербе.
148. Өлөр карга бүркүт менен ойнойт, ыйлаар бала атасынын сакалы менен ойнойт.
149. Сакалдуунун баары эле чоң ата эмес.
150. Сарттын ашына күйгөнчө, атаңдын башына күй.
151. Таш менен урганды аш менен ур, атаңдыөлтүргөнгө энеңди алып бер.
152. Уулсуз ата — канаты кыркылган куш.
153. Уулу жакшы болсо, катардагы атасы бек үйүнөн жай табат. Уулу жаман болсо, тоодой болгон атасын төө үстүнөн ит кабат.
154. Чоң атаңдын кадырын чоңойгондо билесиң.
155. Эл — эне, жер — ата.
156. Элдин салты — атанын наркы.
157. Эне өлсө — төркүн жок, ата өлсө — тууган жок.
158. Эне сыры — кызында, ата сыры — уулунда.
159. Эне тыйбас кыздан түңүл, ата тыйбас уулдан түңүл.
160. Эненин сөзү — нур, атанын сөзү —ур.
161. Энеси жок кыз — эпсиз, атасы жок уул — жетесиз.
162. Энеси жок кыздын эмчеги чоң, атасы жок уулдун аласы чоң.
163. Энеси жоктун — кызы баш, атасы жоктун — уулу баш.
164. Энеси көрбөгөнүн кызы көрөөр, атасы көрбөгөнүн уулу көрөөр.
165. Энеси ой ойлобогон, атасы той тойлобогон.
166. Эр атасыз болбос.
167. Эр тайын тартат, ит атасын тартат.