Бул бетте дос жонундо макалдар чыгарылды.
- Адал болсоң дос көбөйөт, арам болсоң кас көбөйөт.
- Адам адамга дос, жолдош, бир тууган.
- Адамга таандык мыкты дөөлөт — достук
- Ажырашаар досуңа көңүл калар сөз айтпа
- Аз кайгыны аш басат, көп кайгыны дос басат.
- Азганды кууп, тозгонго жолукпа, тууган издеп, достон кетпе.
- Айрылаар дос, бербести сурайт.
- Айрылаар дос, ээрдин арткы кашын сураар
- Айылды алалык бузат, араны (достукту) каралык бузат
- Акмак достон, акылдуу душман артык
- Акылдан жакын дос барбы, ачуудан жаман кас барбы.
- Акылдуу касыңдан коркпой, акмак досуңдан корк.
- Акылдуулардын кастыгы, акмактардын достугунан артык.
- Акылсыз (акмак) достон, акылдуу душман (жат) артык.
- Акылың көп болуп, ачууң аз болсо — зор болорсуң, душманың көп болуп, досуң аз болсо — кор болорсуң.
- Алдым, жуттум дос күтсөң, кубанычың аз болоор
- Алыскы достон, жакынкы кас артык.
- Алыстагы душмандан, аңдып жүргөн дос жаман.
- Аңдышкан айыл болбойт, сатуулашкан дос болбойт.
- Аңдышкан айыл конбойт, эсептешкен дос болбойт.
- Аргымак тандап ат жыйдым, буудан болуп бербеди, азамат тандап дос жыйдым, тууган болуп бербеди.
- Ат алсаң, досуң менен кеңеш, кой алсаң, коңшуң менен кеңеш.
- Ат жакшысы алыскы жолдо сыналат, дос жакшысы айыгышкан жоодо сыналат
- Атан төө мас болсо, тайлак төө менен дос болот
- Аттууга жөө дос эмес.
- Атты достой сүйсөң, душмандай минесиң.
- Атың барда жол тааны, атаң барда дос тааны.
- Ачуу — душман, акыл — дос.
- Ачуу — душман, акыл—дос, акылыңа акыл кош
- Аш сунгандын баары дос эмес, таш ургандын баары кас эмес
- Баатыр — согушта, акыл —ачуу келгенде, дос —зарылдыкта сыналат.
- Байыганда досуң көп, жакырлансаң доочу көп
- Бактылууга эки дос келет, бактысызга эки ууру келет
- Бакыт оросо, дос торойт
- Бардар менен дос болсоң, каалаганың аласың, жаман менен дос болсоң, кара өзгөй — доого каласың.
- Билимден өткөн досуң жок, оорудан өткөн касың жок.
- Бир баатыр—согушта, акыл — ачуу келгенде, дос — зарылдыкта (сыналат).
- Бүркүт алжыса кулаалы менен дос болот.
- Дүрбөлөңчү башчынын чолок этек бакан ооз досу болот.
- Дос — сенин күзгүң.
- Дос (тууган) күйгүзүп (же күйдүрүп) айтат, душман сүйгүзүп (же күлдүрүп) айтат.
- Дос айрылат, сөөк кайрылат.
- Дос алдында жооп берүүдөн көрө, душман алдында өлгөн жакшы.
- Дос балаада билинер, баатыр талаада билинер.
- Дос башка карайт, душман бутка карайт.
- Дос гүл болсо, душман күл болот.
- Дос деген ыйык нерсе, эгер аны баалай билсе.
- Дос досту үлпөттө сынайт, жылкы семирсе жылкычы сүйүнөт.
- Дос досту кыйынчылыкта таштабайт; дос —доско жаныңды кош.
- Дос жеритип сүйлөйт, душман эритип сүйлөйт.
- Дос изде, душман өзү табылат.
- Дос күйгүзүп (же күйдүрүп) айтат, душман сүйгүзүп (же күлдүрүп) айтат.
- Дос көтөрөт көңүлдү, кой көтөрөт семизди.
- Дос көтөрөт көңүлдү, мал көтөрөт өлүмдү, кой көтөрөт семизди.
- Дос менен дос болсоң — мактан, кас менен дос болсоң — сактан.
- Дос сыйлайт, душман кыйнайт.
- Дос сыртыңдан мактайт, душман көзүңчө мактайт.
- Дос таарынса, (доолашса) бергенин алат.
- Дос табылбайт, акча табылат.
- Дос табышат, душман кагышат
- Дос тапмак арзан, аны күтмөк кыйын.
- Дос эгиз, душман сегиз.
- Дос, доско жаныңды кош.
- Дос, досту үлпөттө сынайт.
- Дос, жолдош — бир жылдык, куда —сөөк — миң жылдык.
- Дос — жолдошуң бир жылдык, куда— сөгүң миң жылдык.
- Доско берип турсаң жакшы, бербей калган күнү бергенин кайта доолайт.
- Доско ишенгиче, дооранынды байлана жүр.
- Досондону ант урат, куданданы бата урат.
- Досондонун жаны бир, куданданын малы бир.
- Доссуз адам — канатсыз куш.
- Досторуңа таттуу бол, кастарыңа катуу бол.
- Досторум келсе дудукмун, досторго барсам —кудукмун.
- Достук барча байлыктан абзел.
- Достук тар кыяда сыналат.
- Достуктун наркы доорунда.
- Достун (досуңдун) көңүлү бир тартым насыбайдан калат.
- Достун каны башка, жаны бир.
- Достун көңүлү бир тартым насыбайдан калат.
- Достун көңүлү бир тыйындан калат.
- Достун орду — төр, кастын орду — көр
- Достун түбү — маймак, уурунун түбү — айгак.
- Достун жаны бир, туугандын малы бир.
- Достун кадыры бир татым насыбайдан калат.
- Досу жок жан жетимден да жаман.
- Досу жок киши канаты жок куштай.
- Досу көп менен сыйлаш, досу аз менен сырдаш.
- Досу көптү жоо албайт, акылы көптү доо албайт.
- Досуң баягыдай эмес баягыдай болсо эч нерсесин аягыдай эмес.
- Досуң баягыдай эмес, баятыдай болсо, аягыдай эмес.
- Досуң канча болсо, душманың ошончо.
- Досуң күзгүдөй, сындырсаң эптей албайсың.
- Досуң миң болсо да — аз, душман бирөө болсо да — көп.
- Досуң миң болсо да аздык кылат, душманың бирөө болсо да көптүк кылат.
- Досуңа сыр (же сырыңды) айтпа, досуңдун да досу бар.
- Досуңдан (төркүнүңдөн) төө сура, уялгандан (чыдабаса) бээ берет.
- Досуңдан сырыңды жашырба, душманыңды башыңдан ашырба.
- Досуңду ант урат, куданы бата урат.
- Досуңду токтотпо, жолунан калат, касыңды токтотпо, сырыңды алат.
- Досуңдун ашын касындай же.
- Досуңдун ашын касыңкындай ич!
- Досуңдун бергенин (же берген малынын) тишин ачпа.
- Досуңдун бергенинин тишин ачпа.
- Досуңдун бычагы менен мүйүз кес, душмандын бычагы менен кийиз кес.
- Досуңдун касынан сактан, касыңдын досунан сактан.
- Досуңдун сүйгөн буюмун сураба.
- Досуңдун сөккөнүнөн коркпой, касыңдын өпкөнүнөн корк.
- Досуңдун тепкени душманыңдын өпкөнүнөн артык.
- Досуңдун тоогун алсаң, канжыгасына каз байла.
- Досуңдун эсеби туура чыкса, кудуңдайт.
- Досум дос элек — коон үзгөндө (окууну бүткөндө), көзүңдү сүзүп калыпсың — бозо сүзгөндө
- Досум, дос элек коон үзгөндө, кас болдук бозо сүзгөндө.
- Досунан ажыраган — өзүнө өзү душман.
- Досуңдун ашын касыңдай же (же ич).
- Душманыңды мактаган досуңдан сак бол.
- Душман буйруса барба, дос буйруса калба.
- Душман жумурткадан кыр табат, тууган (дос) күйдүрүп айтат.
- Душманга (же жатка) таба, доско (өзгө) күлкү болбо.
- Душмандан бир сактан, жаман достон миң сактан
- Душмандын душманы — сенин досуң
- Душманың суу берсе, досундай көр.
- Жакшы адамдын досу көп, жакшы аттын ээси көп.
- Жакшы дос жан жыргатаар азык, жаман дос башка тиер казык.
- Жакшы дос пайдасын тийгизбесе да зыянын тийгизбейт
- Жакшы көргөн досунан мал аяган жигитпи.
- Жакшы күндө — душман дос, жаман күндө —тууган дос.
- Жакшы көргөн досуңа ат байлатып сына.
- Жакшы көргөн досуңдун, атын албай, тайын ал.
- Жакшы көргөн досунан, мал (ат) аяган жигитпи?!
- Жакшы мал (ат) жанга аралжы, жакшы дос (жолдош) малга аралжы.
- Жакшы менен дос болсоң — ырыскысын тең бөлөт, жаман менен дос болсоң — өзүнөн сени кем көрөт.
- Жакшы менен дос болсоң, өлгүчөктү коштошот.
- Жакшылыкты досуңа кыл, досуңдан артса өзүңө кыл.
- Жакшыны жатым дебе, жаманды досум дебе.
- Жакшыны жатым дебе, жаманды өзүм дебе
- Жалгыз өгүз кош болбойт, жаакташкан дос болбойт.
- Жалгыз өлө жегиче, досуң менен бөлө же
- Жаман дос көлөкө сыяктуу: күн ачыкта кутула албайсын, күн бүркөктө издеп таба албайсың.
- Жаман достон ачык душман артык.
- Жамандык жолго баспагын — кырсык тилеп аласың, досуңа чуңкур каспагын — өзүң түшүп каласың.
- Жан аяшкан дос болбойт
- Жанга күйбөс кандай (таңдай) дос.
- Жанга күйгөн — жандай дос; жанга күйбөс —кандай дос?
- Жанга күйгөн жандай дос
- Жаңы дос келгенде, эски достун көзүнөн жаш чыгат.
- Жаныңа ким күйсө досуң ошо.
- Жүз дос — аз, бир кас — көп
- Жойпу дос ишке жарабайт, мыкты күчүн аябайт
- Жоодон корккон — жоого дос, элди сүйгөн — эрге дос.
- Ит менен дос болсоң сөөк талашасың.
- Иштесең досуң көбөйөт ушактан касың көбөйөт.
- «Көңүлүмө жагат» деп көрүнгөн менен дос болбо.
- Каалаганыңыздын кабылганы — досуңуздун сагынганы.
- Калем курчу — изденүү менен акылда, достук күчү — бирдик менен жакында.
- Карт адам акылга бай, март адам доско бай.
- Карыз бергенде — дос, кайра сураганда — кас
- Кастыктын түбү — көмүр, достуктун түбү — өмүр.
- Кастын ою — бөлөк, достун ою — жөлөк,
- Касыңдан бал жегенче, досундан суу ич.
- Досуңду тозокто сына, кайрылып суу береби!?
- Катын албай кайын ал, жакшы көргөн досундун (тамырдын) атын албай, тайын ал.
- Кедей менен бай от болбос, бөрү менен кой дос болбос.
- Кечмеликти кечпейли досум, кечкен соң (кечишели, кетишпейли) кечели, кечпейли дешпейли досум.
- Күлгөндүн баары дос эмес, урушкандын баары кас эмес.
- Көмүскө достон көрүнөө душман артык
- Коңшулуктун белгиси — алыш —бериш, досчулуктун белгиси — барыш —келиш.
- Колуңдан келип турганда бөйпөңдөп, бак тайган күнү баса берген киши дос болбойт.
- Кудай кошкон куда болот, пайгамбар кошкон дос болот
- Кудай сүйгөн куда, пайгамбар сүйгөн дос болот.
- Мал көтөрөт өлүмдү, дос көтөрөт көңүлдү.
- Малым барда баары дос, малым жокто кана дос?
- Мансап үчүн сүйбө, мал —мүлк үчүн достошпо.
- Миң досуң — аз, бир душманың — көп
- Мышык чычкан дос болсо, кампага каргыш тиет.
- Накүстөдөн карыздар болбо, ооган менен дос болбо.
- Обоо менен шыйпаң дос.
- Оройдун он досу да болбойт
- Орус менен дос болсоң айбалтаңды ала жүр.
- От жалынын билбеген кайрылат, дос жалынын билбеген айрылат.
- Өзүң өлсөң өл, бирок досуң өлбөсүн.
- Өсөөр элдин балдары бири — бирине дос болот, өспөс элдин балдары бири — бирине кас болот.
- Өткөндүн, келечектин жибин улап, достошуу ийгиликке алып барат.
- Пайданы башыңа кыл, башыңдан артса досуңа кыл.
- Пулун пулдай албаган, досун сыйлай албайт.
- Сөөк — кайрылат, дос — айрылат.
- Соодада достук жок.
- Сыпайы менен дос болбо, катынга сырыңды айтпа.
- Сырын билбей дос болбо.
- Тактыктан достук бузулбайт
- Тил — душман, акыл — дос, тиш — коргон.
- Тил ооруткан дос эмес.
- Тирүүдө сыйлашып, өлгөндө ыйлашпаган урук —тууган, дос —тамыр, куда — сөөктөрдөн оолак бол.
- Түзөлөр жолго түшпөйм десе, түбөлүк дешкен досуңдан кеч.
- Тууган издеп, достон кетпе
- Туюнтпай мээнет жолукса тууганың сага кас болот,туш келип деөлөт жолукса душманың келип дос болот.
- Учкашкандын баары дос эмес, урушкандын баары кас эмес.
- Үйдүн жакшы жаманы кыш түшкөндө билинет, достун жакшы жаманы иш түшкөндө билинет
- Үпү менен шыйпаң дос, бучук менен жыртык дос.
- Чабалекей менен шилекей алышып достош.
- Акылдуу касыңдан коркпо,арзыбас досуңдан корк.
- Чоң чатактан кичинекей достук артык.
- Чын айткандын досу көп, калп айткандын касы көп.
- Чындыкты танууга болбойт, достукту чанууга болбойт.
- Чыныгы дос уялаштан артык (тууганга тең).
- Шектенүү — шерттешкен достукту бузат.
- Ынтымак достордун жолун ачат, ынтымак болбосо, ырысың качат.
- Ыраактагы туугандан, жакындагы дос өйдө.
- Эки арамза дос болбойт.
- Эки жакшы кас болбойт, эки жаман дос болбойт
- Эки таш беттешкен жерде — күкүм, эки таш беттешкен жерде — күкүм,
- Эки эрдин достугу, бир белден ашырат, эки элдин достугу, миң белден ашырат.
- Эл башчылар достошсо, бактысы болот журтунун.
- Эл сүйгөндөй досуң болсун, жер сүйгөндөй кошуң болсун.
- Эл четине жоо келсе—жан аяган жигитпи, жакшы көргөн досунан — мал аяган жигитпи.
- Эр достугу — эгиз, эл достугу — деңиз.
- Эсен (өлбөгөн) кулга мал бүтөт. Мал бүткүчө эс кетет, эшикке келген дос кетет.
- Эсептешкен дос болбойт.
- Эсептүү дос айрылбайт, эсепсиз дос кайрылбайт.
- Эски дос эстен кетпейт, жаңы дос баркка жетпейт.
- Эски досуң кас болбос, эски касың дос болбос.
- Эски жоо атышаарга жакшы, эски дос алышаарга жакшы.
