Макал
- “Алайын” деп жутунба, ач көздүктүн белгиси, “Жулайын” деп умтулба, журт бузардын белгиси…
- Ааламдын көркүн көз ачат, адамдын көөнүн сөз ачат.
- Абийир тапса баласы, атасына бак конот.
- Абийирди жашыңдан сакта.
- Абийирдүү жигитке ажалдуу кийик жолугат.
- Ага — тууган кимде жок, сыйлашпаса жатча жок.
- Ага —тууган ынтымактуу болсо ат көп, абысындар ынтымактуу болсо аш көп.
- Агасы минген атты — иниси минет, атасы салган кушту — баласы салат.
- Агасын агалай албаган, душманын сагалайт.г
- Агасын көрүп ини өсөт, эжесин көрүп сиңди өсөт.
- Агасын чапса балаңыз, атасын урам дегени. Эжесин чапса балаңыз, энесин урам дегени.
- Ага-тууган кимде жок, сыйлашпаса жат болот.
- Агач катуусун курт жыгат.
- Агыбайдын тонундай аңтара салба (ала салдырып).
- Агын суу Арам болбойт.
- Агын сууда арам жок.
- Агын тапсаң аласың, караны тапсаң каласың.
- Агын чогулуп сел болот, адам чогулуп эл болот.
- Агынан тийишсең бирөөгө, айланып келет кезеги.
- Адал эмгек абийир таптырат, арам эмгек азабын тарттырат.
- Адал эмгек астыңа ат, үстүңө тон.
- Адам — адам менен адам.
- Адам — адам үчүн табылгыс дары.
- Адам — адамга дос, жолдош, бир тууган.
- Адам — акылы менен адам.
- Адам — эли менен, өрдөк — көлү менен.
- Адам (көзү) жок жерде кеп (ушак) кылба.
- Адам аласы — ичинде, мал аласы — тышында.
- Адам аласынан, сөз аласы жаман, от (эт) чаласынан, сөз чаласы жаман.
- Адам алсызы — урушчаак.
- Адам аракты жутат, арак кийин адамды жутат.
- Адам ачтан өлбөйт, ардан өлөт.
- Адам ашка тойсо да, башка (жашка) тойбойт.
- Адам баласы тетиксиз сандык, сыртынан сынчы жаңылат.
- Адам болмок аста —аста, айбан болмок бир паста.
- Адам болор кишинин адам менен иши бар, адам болбос кишинин адам менен неси бар.
- Адам болуу — ураан, адамды билүү — кымбат.
- Адам болуу арзан, адамды билүү кыйын.
- Адам да көктөмдө арыктайт.
- Адам даңк үчүн от менен сууга кирет.
- Адам дүйнөдө бир жаралат.
- Адам жакшылыкты жерден таап албайт, адамдан үйрөнөт.
- Адам жаман эмес, анын кыялы жаман.
- Адам жаманы — сопу, жыгач жаманы — соку. Адам жаманы сопу болот, жыгач жаманы соку болот.
- Адам жолу — улук.
- Адам жүргөн жол менен адам жүрөт.
- Адам жүрөгү менен күчтүү, жыгач тамыры менен күчтүү.
- Адам жүрүшүнөн — кул болот, ат жүрүшүнөн — пул болот.
- Адам ит жандуу.
- Адам кааласа таштан суу, такырдан гүл чыгарат. Адам карыган сайын бала.
- Адам катасыз болбойт, көлчүк бакасыз болбойт.
- Адам келсе таң аткандай, акмак келсе күн баткандай.
- Адам көңүлүнөн азат, тилинен жазат.
- Адам көптү көрбөй акыл кирбейт.
- Адам көркү — адеп.
- Адам көркү — чүпүрөк, дарак көркү — жалбырак.
- Адам кулагынан жаңылат, тулпар туягынан жаңылат.
- Адам курсагынан арыктабайт, кулагынан арыктайт.
- Адам маңдайга жазылгандан өтө албайт.
- Адам менен малдын айырмасы — акылда.
- Адам ойго тойбойт, бөрү койго тойбойт.
- Адам ооруган жеринен колун албайт.
- Адам өзү ажалдуу болсо да, өлбөс нерселерди жасайт.
- Адам өзү карыса да, көөдөнү карыбайт.
- Адам өзүнөн кийинкилерди көрүп картаят.
- Адам өзүнөн эмес, сөзүнөн байкалат.
- Адам өлбөсө — айыл башы, сарт өлбөсө — кербен башы.
- Адам өлбөсө айыл башы, соодагер өлбөсө кербен башы.
- Адам өлмөйүнчө ырыскысы түгөнбөйт.
- Адам өлөт, атак өлбөйт.
- Адам өлсө даңкы калат, ат өлсө териси калат.
- Адам өчкө кудай өч.
- Адам сөзгө (кепке) байланат, айбан чөпкө (жипке) байланат.
- Адам сөзүнөн сынат, уй мүйүзүнөн сынат.
- Адам сүйлөшкөнчө, айбан (жылкы) кашынышканча.
- Адам темирден катуу, (таштан бек), гүлдөн назик.
- Адам тилинен табат.
- Адам тирүүлүгү — бейиш, молдонун тирүүлүгү — кейиш.
- Адам төрөлсө да, өлсө да койдун шору.
- Адам чакырса барбайм деген, аш чакырса калбайм дейт.
- Адам ызаатка келет, айбан чөпкө келет.
- Адам эли менен, каз — өрдөк көлү менен.
- Адам эмгеги менен даңктуу (таанылат).
- Адам эмгек менен адам.
- Адамга — ишарат, айбанга — келтек.
- Адамга адам кымбат.
- Адамга конгон касиет качпайт, бирок издеген киши таппайт.
- Адамга көрбөгөндүн баары кызык.
- Адамга кылган жакшылык, айда тийген ай эмес, күндө тийген күн эмес.
- Адамга мал табылышы оңой, адамга адам табылышы кыйын. Адамга таандык мыкты дөөлөт — достук.
- Адамга өлүм ак. (Өңгө жалган — өлүм ак).
- Адамга тубаса акыл бүтпөйт, эмгек менен заман жасайт.
- Адамга чычалак жарашпайт, атка жаталак жарашпайт.
- Адамга эки нерсе тирек деги, бири тил, бири дилиң жүрөктөгү.
- Адамдагы эң сонун нерсе — акыл менен билим.
- Адамдан айла качып кутулбайт.
- Адамдан улуу ат жок, нандан улуу аш жок.
- Адамды (кишини, жигитти) сөзүнөн тааныйт.
- Адамды адам кылып арга үрөгөн үмүт. Адамды акылга бай кылган — эмгек, төрт түлүктү шай кылган эмгек.
- Адамды акылынан, даракты жалбырагынан байка.
- Адамды алыстан тааныш (байкаш) кыйын.
- Адамды билиш үчүн аны менен бирге үч пуд туз жеш керек.
- Адамды бузган — байлык менен бийлик.
- Адамды кийминен тааныбайт, ишинен тааныйт.
- Адамды көзүнөн түшүнбөй, сөзүнөн түшүн.
- Адамды сөзүнөн тааныбайт, ишинен тааныйт.
- Адамды үмүт жашатат, кайгы какшатат.
- Адамды шайтан азгырат, артык дөөлөт мас кылат, тумшугу таштай катаарда, тууган менен кас кылат.
- Адамды шорго салган да, өлтүргөн да тил.
- Адамдын адам билет сымбатын, акмактар кайдан билсин, адамдын арзан менен кымбатын.
- Адамдын адамкерчилиги, ачуусу келгенде билинет.
- Адамдын акысын жер жебейт.
- Адамдын аласы жаман, айбандын куласы жаман.
- Адамдын ардуусу тырышчаак болот.
- Адамдын башкы милдети — ыймандуулук.
- Адамдын бетин бөрү жебейт.
- Адамдын бири тентек, бири жөнтөк, бири эпчил, бири кекчил.
- Адамдын даңкын чыгарган да — тил, тарпын чыгарган да — тил.
- Адамдын жалаңгычы да адам.
- Адамдын жаман — жакшысы туулгандан эмес, көргөн тарбиясынан.
- Адамдын жылдыздуусун айбан да билет.
- Адамдын ийгилиги эмес, акылына карап баа бер.
- Адамдын иши, жемиштин мөмөсү.
- Адамдын ким экенин билгиң келсе, кебин шашпай тыңшап көр.
- Адамдын көзү өлгөндө (бир чымчым) топуракка тоёт.
- Адамдын көркү — адеп.
- Адамдын көркү — адилеттүүлүктө, жигиттин көркү — адептүүлүктө.
- Адамдын көркү — акыл.
- Адамдын көркү — бөз, көңүлү — эки ооз сөз.
- Адамдын көркү — бөз, кулактын көркү — сөз.
- Адамдын көркү баш болот, кабактын көркү каш болот.
- Адамдын кыйноосу – санаа, өлүмү оору.
- Адамдын өзү карыса да, сөзү карыбайт.
- Адамдын өзүнө баа бербе, акылына баа бер.
- Адамдын пейли тойбой, карды тойбойт.
- Адамдын түсүн айтпай, ишин айт.
- Адамдын эмгектен улуу тиреги жок.
- Адамзааданы жакшы сөз атынан түшүрөт.
- Адамзатты сөз бузат, тоо — ташты сел бузат.
- Адамзаттын жакшысы азыраак сүйлөп, көп тыңдайт, аргымактын жакшысы азыраак оттоп, көп жуушайт.
- Адамзаттын уругу — ажырыктын тамыры.
- Адамча туулуп, айбанча жашаба.
- Адат — адат эмес, жөн — адат.
- Адашкан казды топтошкон карга алат.
- Адашкан койду бөрү жейт. Адашкандын айбы жок, кайтып үйүрүн тапкан соң.
- Адашкандын айыбы жок, айланып (кайтып) үйүрүн тапкан соң. Ачылгандын айыбы жок, өзү билип (көрүп) жапкан соң.
- Адашкандын айыбы жок, кайтып үйүрүн тапкан соң.
- Адашкандын алды жөн.
- Адашкың келбесе — кара, жаңылгың келбесе — сура.
- Адашпаймын деген эр дал түштө адашат.
- Адашсаң атыңа ишен.
- Адашсаң элиң менен (акылдуу менен) адаш.
- Адеби жок жигит жүгөнү жок атка окшош, адеби жок аял кабаанак итке окшош.
- Адептүү киши – азаптан алыс.
- Ажал айтып келбейт.
- Ажал жетип күн бүтсө, кимди сорбойт кара жер.
- Ажал келсе, алтын тактан пайда жок.
- Ажалдуу карга бүркүт менен ойнойт.
- Аз болсо да, саз болсун.
- Аз көбөйөт, азган оңолот.
- Аза – арыбайт, каада – карыбайт, алтын чирибейт.
- Азаматтын жакшысы азыраак сүйлөп, көп тыңшайт.
- Азганды кууп, тосконго жолукпа.
- Азды аяган, көптөн кур калат.
- Азды жок дебе, барды көп дебе.
- Аздын азанчысы болгончо, көптүн казанчысы бол.
- Азоого – тушоо, күлүкө – чалма
- Ай десе аркы жок, күн десе көркү жок
- Ай караган текедей, күткөн жаман акыйып
- Ай толгонун билбейт, жигит болгонун билбейт
- Ай чырайлуу, бал сөздүү акылман адам элеси
- Айгыр көпсө үйүрүн кажыйт, Хан көпсө элин кажыйт
- Айдаганы бир эчки, ышкырыгы таш жарат
- Айдай чырайыңды иттей кыялың бузат
- Айды этек менен калкалай албайт
- Айдын жарыгында жүргөнчө, күндүн көлөкөсүндө жүр
- Айдын жарымы – жарык, жарымы – караңгы
- Айланайын бакыраң көз сен мага тийбе, мен сага тийбейин
- Айран сураган – аягын жашырбайт
- Айт да болоор, айттын эртеси да болоор
- Айткандын сөзү, ыйлагандын көзү жаман
- Айтпа, айткандан кийин кайтпа
- Айтсам сенден өлөөрмүн, айтпасам сындан өлөөрмүн
- Айтып кылган иштин айыбы жок
- Айылды алалык бузат, достукту каралык бузат
- Айыпсыз аякка тикенек кирбейт
- Ак ийилет, бирок сынбайт
- Ак ит, кара ит – баары бир ит
- Ак көңүлдүн аты арыбайт, тону тозбойт
- Ак төөнүн карды жарылганда
- Аке-уке деген көңүлгө жакшы
- Аккан арыктан суу агат
- Аккан сууда арам жок
- Акма кулакка айтса болбойт, куйма кулакка куйса толбойт
- Акмак достон акылдуу душман жакшы
- Акмак өзүн – эр ойлойт, аңгек өзүн жер ойлойт
- Акмакты өзүнөн түшүнбөй, элден түшүн. Адамды кордобо, акмакты бордобо.
- Ак-Сайдын башы жошо бол, атаң өлүп калыптыр, эмне болсоң ошо бол
- Акыл – баштан, асыл – таштан
- Акыл – тирүүдө урмат, өлгөндө даңк
- Акылдуу менен арбашпа, алдуу менен кармашпа
- Акылдуулар сөз алышат, акылсыздар өч алышат
- Акылсыз – атасын акмалайт
- Акылы аздын азабы көп
- Акылы жетсе, атаны уул билет
- Акыркы ашка каскак түшөт
- Акырын баскан – аксабайт
- Акырын бассаң – аксак, катуу бассаң таскак
- Ала жылкы жоголбойт, арамзаада оңолбойт
- Ала каптын кагынчык, аңдыгандын жаны чык
- Ала карганы атынан чакыр
- Алган эри жарашса, кара катын ак болот
- Алгандын бермейи бар
- Алганы болот бергендин, атканы болот мергендин
- Алдаса болот жаш башты, каргаса болот как башты
- Алдыңа түшсө, атаңдын кунун кеч
- Алдыңкы көч кайда барса, кийинки көч да ошол жакка барат
- Алдыңкы көчтүн адашканын кийинки көч билет
- Алдыраар күнү – жаздыраар
- Алма быш – оозума түш
- Алма сабагынан алыс түшпөйт
- Алтымыш менен жетимиш абышканын курагы
- Алтымышта атаңдын, алдап-соолап күчүн ал
- Алтын дат болбойт, жакшы жат болбойт
- Алтын жерден чыгат, баатыр элден чыгат
- Алтынды чыккан жеринен каз
- Алы жетпеген акыретчи
- Алыбек алына жараша
- Алыстагы душмандан, аңдып жүргөн дос жаман
- Амалкөйдү ашынам дебе, ач көз байды кошунам дебе
- Аңгектен качсаң – дөңгөккө, дөңгөккө качсаң – сөңгөккө
- Аңдабаган төө көрбөйт
- Аңдышкан айыл конбойт, эсептешкен дос болбойт
- Аңкоонун эч нерседен кабары жок, жалкоонун эч нерсени табаары жок
- Ар ким өз көмөчүнө күл тартат
- Ар кимдики өзүнө, ай көрүнөт көзүнө
- Ар нерсе өз чегинен чыкса, арты өкүнүчтүү болот
- Аракет кылсаң – берекет
- Арам тамак аш болбойт
- Арамзаанын куйругу бир тутам
- Араң турган көз эле, чыгып кетти өзү эле, айтылбай турган сөз эле, айтылып кетти өзү эле
- Арачыга алты таяк
- Арбашкан – лышат, кагышкан – кармашат
- Арзан бекен мал тапмак, оңой бекен жан бакмак
- Арзандын тузу татыбайт
- Аркандын узуну жакшы, сөздүн кыскасы жакшы
- Арпа сеппе таш жерге, айыл конбо кас элге
- Артык дөөлөт баш жарбайт
- Артык кылам деп тыртык кылды
- Арык -семирет, ач – тоюнат
- Арык уйга жоон мүйүздүн кереги эмне
- Асманда жүргөн кыраан да түнөгүн көксөйт
- Асылган оору алмайынча тынбайт, асылган ууру алмайынча койбойт
- Асылуу казан – бышылуу аш
- Ат – мингендики, тон – кийгендики, аял – тийгендики, эр – элдики
- Ат адамдын канаты
- Ат арытмак арзан, журт арытмак кымбат
- Ат аяган арыбайт, аш аяган жарыбайт
- Ат баспаган жерди тай басат
- Ат баспайм деген жерин үч басат
- Ат башына күн түшсө ооздугу менен суу ичет, эр башына күн түшсө өтүгү менен суу кечет
- Ат жалына казан ас
- Ат мүдүрүлбөй жер тааныбайт, эр мүдүрүлбөй эл тааныбайт
- Ат оонаган жерде түк калат, айран төгүлгөн жерде жук калат
- Ат сактаган ат минет, тон сактаган тон киет
- Ат сийген жерге чөп чыкпайт
- Ат тойгон жерине качат, эр туулган жерине шашат
- Ат чабышта ат өлөт, эр сайышта эр өлөт
- Ата даңкы, эне баркы – балага дем
- Атада алтоо болсо, ар жалгыздык башта бар
- Атадан калган мал барбы, аяна турган жан барбы
- Атадан таяк жеген – балдар жакшы, энеден тил укпаган – кыздар жакшы
- Аталуу жетим – арсыз жетим, энелүү жетим – эрке жетим
- Атам өлсө өлсүн, атамды көргөн өлбөсүн, энем өлсө өлсүн, энемди көргөн өлбөсүн
- Атам, энем бар болсун, оозу мурду жок болсун
- Атан төө мас болсо, тайлак төө менен дос болот
- Атаны көрүп уул өсөт, энени көрүп кыз өсөт
- Атанын көөнү балада, баланын көөнү талаада
- Атаң барда эл тааны, атың барда жер тааны
- Атаңды өлтүргөнгө энеңди алып бер
- Атка бергис кунан бар, кызга бергис жубан бар
- Атка жеңил, тайга чак
- Аттан түшсөң да ээрден түшпө
- Аттанганда эле көчүгү кыйшык эле
- Атты чапсаң алыска чап, чыкпай калса бактыңан тап
- Аттын баары тулпар болбойт, куштун баары шумкар болбойт
- Аттын сыры ээсине маалым, кыздын сыры төркүнгө маалым
- Атын атаса куту сүйүнөт
- Атына жараша – заты
- Атың чыкпаса, жер өрттө
- Ач – кекиртет, ток – секиртет
- Ач иттин артын сук ит жалайт
- Ач кадырын ток билбейт
- Ач кулактан тынч кулак
- Ачка киши – урушчаак, арык киши – тырышчаак
- Ачка отурганча айранга нан тийгизип жеген жакшы
- Ачканын аңы жүрбөйт
- Ачуу – душман, акыл – дос
- Ачуулуунун астынан чыкпа
- Ачууну акыл жеңет
- Ачууну ачуу басат
- Ачуунун да таттуусу бар, таттуунун да ачуусу бар
- Ачуусу чукул – айыпка жыгылат
- Ачылбаган сандыкта, бычылбаган кундуз бар
- Ачылган кабак жакшылык табат, бүркөлгөн кабак бир балээге калат
- Аш көп болсо, каада көп
- Ашаарын ашаган, жашаарын жашаган
- Ашка жүк, башка жүк
- Ашуудан ат алмаштырбайт
- Ашуусу болбой тоо болбойт, аркары болбой зоо болбойт
- Ашыкпаган араба менен коёнго жетет
- Ашына жараша табагы, ишине жараша тамагы
- Ашың калса калсын, ишиң калбасын
- Аял болбосо ашкана жетимсирейт
- Аял жакшы – эр жакшы
- Аял жакшы – эр жакшы, вазир жакшы – хан жакшы.
- Аял жакшысын – эри сүйөт, эр жакшысын эли сүйөт
- Аялың мыкты болсо – бактың, аялың кыйды болсо – каттың