- Агасын агалай албаган, душманын сагалайт.
- Айтпай келген конок, душмандан жаман
- Акмак достон, акылдуу душман артык.
- Акылсыз (акмак) достон, акылдуу душман (жат) артык.
- Акылың көп болуп, ачууң аз болсо — зор болорсуң, душманың көп болуп, досуң аз болсо — кор болорсуң.
- Алыстагы душмандан, аңдып жүргөн дос жаман.
- Алыстагы душмандан, кашындагы кас жаман.
- Атты достой сүйсөң, душмандай минесиң.
- Ачуу — душман, акыл—дос, акылыңа акыл кош.
- Баатыр болсоң — душмандан качпа.
- Беймаал конок душмандан жаман.
- Бирөөнүн (душманыңдын) өлүмүн тилегенче, өзүңдүн өмүрүңдү тиле.
- Бөлтүрүктү ит деп бакпагын, иттей болбойт кыялы, душманга өйдө караба, тийбей койбойт зыяны!
- Дос (тууган) күйгүзүп (же күйдүрүп) айтат, душман сүйгүзүп (же күлдүрүп) айтат.
- Дос алдында жооп берүүдөн көрө, душман алдында өлгөн жакшы
- Дос башка карайт, душман бутка карайт
- Дос гүл болсо, душман күл болот.
- Дос жеритип сүйлөйт, душман эритип сүйлөйт.
- Дос изде, душман өзү табылат.
- Дос сыйлайт, душман кыйнайт.
- Дос сыртыңдан мактайт, душман көзүңчө мактайт.
- Дос табышат, душман кагышат.
- Дос эгиз, душман сегиз
- Досуң канча болсо, душманың ошончо.
- Досуң миң болсо да — аз, душман бирөө болсо да — көп.
- Досуң миң болсо да аздык кылат, душманың бирөө болсо да көптүк кылат.
- Досуңдан сырыңды жашырба, душманыңды башыңдан ашырба.
- Досуңдун бычагы менен мүйүз кес, душмандын бычагы менен кийиз кес.
- Досуңдун тепкени душманыңдын өпкөнүнөн артык.
- Досунан ажыраган — өзүнө өзү душман.
- Дудуктун душманы жок.
- Душманыңды мактаган досуңдан сак бол.
- Душманыңды мактаган досуңдан сак бол.
- Душман алыстабайт —жаныңда.
- Душман буйруса барба, дос буйруса калба.
- Душман жумурткадан кыр табат, тууган (дос) күйдүрүп айтат.
- Душман жумурткадан кыр табат.
- Душман иши душманЖоо аяган жаралуу, катыны каралуу.
- Душман не (же эмне) дебейт, түшкө не (же эмне) кирбейт.
- Душман сүйдүрүп айтат, тууган күйдүрүп айтат.
- Душман сырттан жылмаят, ичинен кубанат.
- Душманга (же жатка) таба, доско (өзгө) күлкү болбо.
- Душманга боор оорусаң, боорго тебет.
- Душманга жаныңды (өзүндү) берсең да, сырыңды (сөзүңдү) бербе.
- Душманга өздөй караба, тийбей койбойт зыяны.
- Душманга өлүм тилегенче өзүңө өмүр тиле.
- Душманга кекти кетиргенче, денеден башты кетирген артык.
- Душманга кекти кетиргенче, денеден башты кетирген артык.
- Душманга таба, доско (өзгө) күлкү болбо!
- Душмандан бир сактан, жаман достон миң сактан.
- Душмандашкан киши оңолбойт.
- Душманды таш менен урба, аш менен ур.
- Душманды тууган дебе, тууганды душман дебе.
- Душмандын биринчи кадамы — жылмалап айткан саламы.
- Душмандын душманы — сенин досуң.
- Душмандын өлүмүн тилегиче, өзүңдүн өмүрүңдү тиле.
- Душмандын өчү канбайт, тутулсаң төбө кандайт.
- Душмандын сөзү жылуу, боору таш.
- Душмандын сырты жылма, ичи кара.
- Душмандын сыртында болгончо, ичинде бол!
- Душмандын чырагына май тамызба.
- Душманы жок адам болбойт, дудуктун да жанын койбойт.
- Душманың кылдай болсо, тоодой көр, ийнедей
- болсо, тоодой көр.
- Душманың суу берсе, досундай көр.
- Душманын аяган кийин өкүнөт.
- Жакшы күндө — душман дос, жаман күндө —тууган дос.
- Жаман достон ачык душман артык.
- Жаман туугандын намысын талашам деп, жакшы душманың менен кас болбо.
- Журт кыйырын күзөткөн алп кеткенде өз жоолашар, душман көк ташка кылычын жанаар
- Жылуу келген душманды суук чыгарба.
- Ийри жыгач түз болот — тезге салып мордосо, душманына кор болот — өз тууганын кордосо.
- Катындан башка душман жок, койнуңда жатып билинбейт.
- Кашыңда ким отурса, душманың ошол.
- Көзүңө чөп салган, душмандыктын белгиси.
- Көмүскө достон көрүнөө душман артык
- Көп душманың болсо, көз ирмебес эр болгун.
- Ооздон кан чыкса да, душманга ырыңды ырдаба.
- Өз жоокерин күтө албаган, душманына түтө албайт.
- Өз күйдүрүп айтат, душман сүйдүрүп айтат.
- Өз тууганын кордосо, душманына кор болот
- Өз элин күтө албаган, душманына түтө албайт.
- Өз элине батпаган, душманына кор болот.
- Өткүр ок — душманга, өткүр сөз — тууганга.
- Сен калкалаган душманды биз талкалаганда сүйлөшө жатарбыз.
- Сокку канчалык күчтүү болсо, душман ошончолук басынат.
- Сыйлашпаган тууганың — сыр айтпаган душмандай.
- Тил — душман, акыл — дос, тиш — коргон.
- Тил — менин тууганым, тил — менин душманым.
- Түлкүнүн душманы — териси.
- Тууган катары кучакташтырган — тил, душман катары бычакташтырган — тил
- Тууганга душман болбо, душманга тууган болбо.
- Туугандан өтөм десең, коон бак, душмандан өтөм десең аштык бак.
- Туюнтпай мээнет жолукса тууганың сага кас болот, туш келип деөлөт жолукса душманың келип дос болот
- Уйку — душман.
- Уулдун уулу мекен коргойт, душмандын астын торгойт.
- Үйдө бир душманың болгуча, тышта миң душманың болсун.
- Чиелешкен түйүндү чечиш кыйын, үйүгүшкөн душмандан кетиш кыйын.
- Чындык сөздүн душманы көп.
- Ынтымак болсо калкыңда, душманыңдан тартынба.
- Эзелден душман журтту тууган кылуу — бул эң бийик сыймык.
- Эзелден душман журтту тууган кылуу — бул эң бийик сыймык.
- Элдин сөзү элде калсын, душмандын сөзү жерде калсын
- Элине моюшкан азамат душманына тизе бүкпөс.
- Этекти кессең жең болбойт, эзелки душман эл болбойт, жеткилең бийик жол болбойт, жээн — тага эл болбойт.
- Этекти кессең жең болбойт, эзелки душман эл болбойт.
Душман жөнүндө
Датасы: 11.10.2021